De Wolf

De wolf is terug in Nederland. De wolf is een beschermde diersoort. Ook in de provincie Utrecht komen meerdere wolven voor. Dat zijn solitaire wolven en een wolvenroedel. Dit jaar en vorig jaar zijn er meerdere incidenten geweest met een wolf in het bosgebied van de Utrechtse Heuvelrug.

Samenleven met de wolf

De wolf is al meerdere keren gezien in de bossen van de gemeente Soest en heeft een groot leefgebied. Daarom is het goed mogelijk dat u in de bossen van Soest en Soesterberg een wolf tegenkomt. Het kan best spannend zijn om naar een gebied te gaan waar wolven leven. Wolven en mensen kunnen goed naast elkaar leven. Wolven zijn schuwe dieren en mijden mensen over het algemeen. Dit betekent niet dat wolven direct vluchten zodra ze een mens zien.

Houd kinderen dichtbij en lijn honden aan

Een wolf ziet een mens of kind niet als prooi. Meestal heeft een wolf jou eerder gezien dan jij de wolf. Een wolf toont over het algemeen weinig interesse in mensen. Een wolf handelt vooral uit zelfbescherming. Bijvoorbeeld als de wolf zich bedreigd voelt of jongen moet verdedigen. Het is daarom verstandig om honden aan te lijnen en dichtbij te houden. Wees extra alert als je met kinderen in het bosgebied bent. Houd kinderen dichtbij en altijd in het zicht.

Aanvullende adviezen met kinderen in bosgebieden waar wolven leven:

  • Laat kinderen tot 10 jaar niet alleen het bos ingaan.
  • Zorg er bij voorkeur voor dat kinderen tot 10 jaar oud in het zicht zijn van een volwassene.
  • Blijf in het bos altijd op de paden en blijf als groep bij elkaar.
  • Voorkom onverwachte situaties waarvan wolven kunnen schrikken zoals verstoppertje spelen.
  • Vermijd tussen zonsopgang en zonsondergang de bosgebieden waar wolven leven. 

Het is goed om extra voorzichtig te zijn in de tijd dat er wolven worden geboren en opgevoed. Dit is vanaf ongeveer 1 april tot 1 september.

Wat moet ik doen als ik een wolf tegenkom?

  • Ren niet weg
  • Loop langzaam achteruit
  • Houd afstand tot de wolf, minimaal 100 meter
  • Komt een wolf te dichtbij? Ren niet weg, spreek luid en maak uzelf groot. Laat weten dat u er bent!
  • Loop een wolf niet achterna
  • Voer of lok de wolf niet
  • Houd uw hond kort aangelijnd  
  • Komt u welpen tegen? Ga zo snel mogelijk weg
  • Meld direct bij het Wolvenmeldpunt(Verwijst naar een externe website) als u een wolf of sporen van een wolf heeft gezien.

Educatie: natuurles over de wolf voor basisscholen

Het Instituut voor Natuureducatie (IVN) heeft op verzoek van de provincie Utrecht een lespakket over wolven gemaakt. 

Dit is voor de groepen 5 tot en met 8 in de provincie Utrecht. De lessen over de wolf zijn voor leerkrachten van scholen in het wolvenleefgebied. 

Het lespakket bestaat uit: 

  • een uitgebreide lesbrief voor leerkrachten.
  • een kennisfilmpje over de wolf.
  • drie uitgewerkte opdrachten (los van elkaar uit te voeren).
  • bijbehorende werkbladen.

Met het IVN-lespakket leren leerlingen de wolf kennen: van bijzondere kenmerken, zijn leefgebied en zijn rol in de natuur tot zijn imago. Scholen kunnen zich ook aanmelden voor een gastles over de wolf. 

Het IVN-lespakket ‘De Wolf’ en de gastlessen zijn aan te vragen via de website van IVN Utrecht(Verwijst naar een externe website): Natuurles over de wolf.

Wolf is beschermde diersoort

De wolf is een wettelijk beschermde diersoort. En die bescherming is de taak van de provincie. Faunadeskundigen monitoren het gedrag van de wolven. Dat wolven beschermde dieren zijn betekent dat het doden, vangen en opzettelijk verstoren van wolven verboden is. Deze bescherming heeft ervoor gezorgd dat de soort zich aan het herstellen is. De grootste bedreiging voor de soort is op dit moment het verkeer. De grootste natuurlijke bedreiging voor een wolf is een andere wolf. Zij kunnen onderling fel hun territorium verdedigen.

Strikte Europese bescherming van de wolf

Eind september 2024 hebben de verantwoordelijke Europese ministers besloten dat de bepaling 'streng beschermd' afgeschaald wordt naar 'beschermd'. De wolf krijgt misschien op termijn dus een minder streng beschermde status dan nu, maar tot die tijd geldt de omgevingswet.

Vergunningen

Door de incidenten met wolven in de zomer van 2024 in het bosgebied van de Utrechtse Heuvelrug, is de provincie wel begonnen met het aanvragen van vergunningen om in actie te komen als dat nodig is.

Wolf weer schuw maken

Er zijn vergunningen aangevraagd om wolven in de provincie negatief te conditioneren. Wolven kunnen weer schuw voor mensen worden gemaakt door de dieren te vangen en te zenderen. Er kan ook gebruik gemaakt worden van paintball. Het doel van deze maatregelen is om het ongewenste gedrag van het dier te doorbreken. De rechter heeft in september 2024 geoordeeld dat de provincie hier nu nog niet mag beginnen omdat momenteel niet genoeg is onderbouwd dat het nodig is om in te grijpen met de voorgestelde middelen. 

Afschot als laatste middel

Wolven afschieten of uit de populatie nemen kan alleen als er een vergunning voor afschot is verleend. Om voorbereid te zijn om in te grijpen als dat echt nodig is, bereidt provincie Utrecht ook een vergunningsaanvraag voor afschot voor.

Samenleven met de wolf en nieuwe incidenten voorkomen

Burgemeester Rob Metz:

De terugkomst, aanwezigheid en toename van wolven in ons land maakt veel los, ook bij inwoners van onze gemeente. Wij staan als gemeente in nauw contact met de provincie en terrein beherende organisaties zoals het Utrechts Landschap. Soest heeft veel natuurgebied in eigen beheer. Onze groene BOA's staan paraat en we schakelen natuurlijk ook met de politie als dat nodig is. Samen nemen we besluiten en ondernemen acties die nodig zijn om zo goed mogelijk met wolven samen te leven en nieuwe incidenten te voorkomen. We moeten ons daarbij als gemeente aan de wet houden.

Ik heb als burgemeester geen bevoegdheden om inwoners te beschermen. We kunnen de wolf bijvoorbeeld niet wegjagen uit onze gemeente. Mensen verwachten dat ik er voor hen ben. Bij deze diersoort is dat dus niet zo en moeten mensen zelf zorgen dat ze van de wolf wegbewegen en het dier schuw houden.” Burgemeester Rob Metz: “We leggen mensen daarom uit wat ze moeten doen als ze een wolf tegenkomen. Ook geven we advies om honden aan te lijnen en kinderen dichtbij te houden in het bos. Maar de gemeente heeft ook een rol bij vergunningverlening voor het nemen van preventieve maatregelen zoals wolf-werende rasters en tijdelijke of permanente nachtverblijven voor vee. We hebben daarbij oog en oor voor de zorgen van inwoners, veehouders en ondernemers in onze gemeente.

Meer informatie?

Kijk voor meer informatie op de website van de Provincie Utrecht(Verwijst naar een externe website).